30 września 2018 r. zmarł w wieku 88 lat prof. dr hab. inż. Czesław Strumiłło, członek rzeczywisty PAN, niezwykle zasłużony dla polskiej i światowej nauki.
Profesor był jednym z twórców Wydziału Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska i jego dziekanem (1993– 1999). Pełnił funkcję prorektora ds. nauki i rektora Politechniki Łódzkiej (1984–1990), wiceprzewodniczącego KBN i przewodniczącego Komisji Badań Stosowanych KBN. Otrzymał godność doctora honoris causa Politechniki Łódzkiej, Strathclyde University, West Hungarian University oraz Honorary Profesor Tianjin University.
Stworzył Polską Szkołę Naukową Suszarnictwa oraz uznany w świecie Ośrodek Naukowego Suszarnictwa. Profesor został uhonorowany wieloma nagrodami, medalami i odznaczeniami państwowymi, w tym Krzyżem Komandorskim OOP.
Z Wilna do Politechniki Łódzkiej
Czesław Strumiłło urodził się w 1930 r. w Wilnie. Jego Ojciec Karol pochodził z Mińska, był majorem Wojska Polskiego, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Jego Matka Aniela, z domu Jocz, pochodziła ze starej, wileńskiej szlachty.
Po zakończeniu wojny rodzice Czesława Strumiłło podjęli trudną decyzję i w 1946 roku wsiedli do transportu do Polski. Czesław kontynuował naukę w Toruniu w liceum im. Kopernika. W szkole był uważany za pierwszego ucznia i pierwszego urwisa. Ojciec namówił go na rozpoczęcie studiów w Politechnice Łódzkiej na Wydziale Chemicznym.
Profesor Czesław Strumiłło
Czesław Strumiłło był wyróżniającym się studentem. Na ostatnim roku studiów otrzymał od dr. Mieczysława Serwińskiego (twórca Łódzkiej Szkoły Inżynierii Chemicznej, późniejszy rektor PŁ) propozycję asystentury w Katedrze Inżynierii i Aparatury Chemicznej. Tak, w roku 1952, Czesław Strumiłło rozpoczął ponad 50-letnią pracę w Politechnice Łódzkiej i współpracę z prof. Serwińskim, Jego mentorem i przyjacielem.
Czterdzieści dwa lata później prof. Serwiński o rozmowie nt. spraw uczelni prowadzonej z prof. Strumiłło – nowo wybranym rektorem PŁ – powie: to tak jakbym chciał uczyć orła latać.
Wybitny naukowiec
Specjalnością naukową Profesora była inżynieria chemiczna i procesowa. W latach 60. i 70. rozwinął szerokie międzynarodowe kontakty badawcze. Jako stypendysta, a później jako visiting professor spędził za granicą ponad 6 lat. Przewodniczył polskim misjom naukowym w Japonii, Korei Płd. i RFN. Wraz ze swoimi współpracownikami skoncentrował się na badaniach w zakresie teorii i techniki suszenia. Pod Jego kierunkiem ukształtował się zespół naukowy o czołowej pozycji w kraju i międzynarodowym autorytecie. Uznaniem tych osiągnięć było wyróżnienie prof. Strumiłło prestiżowymi nagrodami Excellence in Drying Research (1994) oraz Lifetime Achievement Award (2008).
Nawiązane, międzynarodowe kontakty badawcze miały znaczący wpływ na międzynarodową pozycję Wydziału Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska. W 1998 roku wskaźniki liczby publikacji na jednego pracownika oraz wartość prac dla przemysłu na jednego pracownika były najlepsze w Politechnice Łódzkiej.
Wypromował 15 doktorów, z których pięciu uzyskało stopień doktora habilitowanego, a sześciu tytuł profesora. Opublikował 250 prac naukowych i monografii o zasięgu międzynarodowym. Jest autorem pierwszej polskiej monografii poświęconej teorii i technice suszenia oraz współautorem Handbook of Industrial Drying.
Zapiski z pamiętnika
Żył sprawami uczelni i nauki. Jego sukcesy zawodowe okupione były wieloletnią wytężoną pracą. Regularnie pisał pamiętniki, w których codziennie relacjonował wydarzenia zawodowe i rodzinne. Zajmują one dzisiaj kilka półek Jego biblioteki. Oto skrócony przykład relacji z Jego „typowego” dnia (pisane ręką 69-letniego Profesora).
8 kwietnia (czwartek) 1999 roku:
Od 6:40 na Politechnice, masa ważnej korespondencji, m.in.:
- zaproszenie od Profesora Daviesa,
- list z „Procter and Gamble” z zaproszeniem na konsultacje do Cincinnati dla mnie i prof. Zbicińskiego,
- e-mail od prof. Kudry z Kanady,
- artykuł od prof. Jacobiego z USA.
Piszę pilne listy:
- do Pana Szy Li z Uniwersytetu Shandong w Chinach z zaproszeniem dla sześciu osób na przyjazd do Politechniki,
- do profesora Davisa,
- do prof. Jacobiego z podziękowaniem za Jego wkład do specjalnego wydania w czasopiśmie naukowym „Drying Technology”,
- do prorektora Rybickiego w związku z przyjazdem gości z Chin i USA.
Wszystko to wymaga czasu i opracowania. Czytam pracę doktorską Pawła Wawrzyniaka, są poprawki. Trzeba wyznaczyć recenzentów na najbliższej Radzie Wydziału.
Jest korekta w dorobku Katedry. Mój udział wzrósł z 14% do 24%. Jest jakaś satysfakcja.
O 14:00 obiad proszony u Państwa Serwińskich z okazji przyjazdu Basi, córki Profesora Serwińskiego. Pod wieczór szybkie zakupy w SAM-ie.
Zamiłowany sportowiec
Czesław Strumiłło przez wiele lat był czynnym sportowcem, koszykarzem drużyny łódzkiego AZS-u, a w latach 1979-1981 jego prezesem. Nawyk aktywności fizycznej pozostał Mu na całe życie - w wieku 70 lat odbył jednodniową wyprawę w dół i w górę kanionu rzeki Colorado w USA.
Pożegnanie
Profesor Strumiłło wydawał się niezniszczalny, miał kilka wypadków, przeszedł szereg poważnych operacji, ale za każdym razem podnosił się, wracał do zdrowia i aktywnej pracy. Zmarł po krótkiej chorobie spowodowanej upadkiem i krwiakiem mózgu.
W swoich wspomnieniach pt. Z Wileńszczyzny w świat opublikowanych nakładem ŁTN w ostatnim akapicie napisał: … U schyłku mojej aktywności chciałbym stwierdzić – po pracy w różnych zespołach – że miałem szczęście spotkać wzajemną życzliwość i sympatię ludzi na różnych szczeblach, na których przyszło mi być uczniem, podwładnym, kolegą lub szefem. Im wszystkim tak wiele zawdzięczam, składam im serdeczne podziękowanie.
