Czy można jednocześnie projektować jogurt wspierający zdrowie i mikroorganizmy oczyszczające ścieki? Na Wydziale Biotechnologii i Nauk o Żywności (BiNoŻ) Politechniki Łódzkiej – jak najbardziej. Od 75 lat łączy się tu naukową pasję z realnym wpływem na przemysł, środowisko i zdrowie człowieka. Tegoroczny jubileusz był nie tylko okazją do świętowania, ale i podsumowania niezwykłej historii oraz zaprezentowania ambitnych planów na przyszłość.
75 lat innowacji z myślą o przyszłości
Od 1950 roku na Wydziale powstają rozwiązania, które zmieniają polski przemysł spożywczy i biotechnologiczny.
– Jako pierwszy w Polsce wydział kształcący inżynierów dla sektora żywności, zbudowaliśmy fundamenty nowoczesnej biotechnologii. Dziś, 75 lat później, nie tylko kontynuujemy tę tradycję – wyznaczamy nowe kierunki – mówi dziekan Wydziału BiNoŻ, prof. Edyta Gendaszewska-Darmach.
Wydział prowadzi badania m.in. nad żywnością funkcjonalną dla alergików, wykorzystaniem mikroorganizmów do oczyszczania ścieków, biodegradowalnymi opakowaniami oraz zielonymi technologiami dla przemysłu. Co istotne – wyniki tych badań nie kończą się na publikacjach naukowych. Trafiają do aptek, zakładów produkcyjnych i laboratoriów w całej Polsce.
Wśród praktycznych osiągnięć warto wymienić choćby probiotyki LATOPIC i LAVIPAN, opracowane właśnie tutaj, oraz technologię przetwarzania biomasy, wykorzystywaną do dziś w Polmosie Żyrardów. Na wydziale działa także jedno z dwóch w kraju akredytowanych laboratoriów oceny cukru.
Na Wydziale BiNoŻ pracuje 104 nauczycieli akademickich, z czego niemal 45% stanowią profesorowie i doktorzy habilitowani. Wydział może poszczycić się już 12 tysiącami absolwentów, 490 wypromowanymi doktorami oraz 77 doktorami habilitowanymi. Obecnie kształci się tu blisko 600 studentów oraz 30 doktorantów.
Ludzie, którzy tworzyli historię
Podczas obchodów jubileuszu szczególne miejsce poświęcono osobom, które tworzyły historię BiNoŻ. Wspomniano pionierów, takich jak prof. Stanisław Zagrodzki – pierwszy dziekan, prof. Adam Sroczyński, którego praca habilitacyjna została w całości opublikowana przez Departament Rolnictwa USA, czy prof. Edward Galas – uznawany za ojca polskiej biotechnologii. Pamięć oddano także wybitnym naukowcom, jak prof. Jadwiga Jakubowska, pierwsza kobieta z tytułem doktora honoris causa PŁ, czy prof. Zdzisława Libudzisz, pionierka badań nad probiotykami.
Dziekan prof. Edyta Gendaszewska-Darmach, podkreślając, że za każdym ważnym wydarzeniem i sukcesem stoją ludzie, przypomniała sylwetki wybitnych postaci, które współtworzyły historię Wydziału. Wśród nich znaleźli się: prof. Stanisław Zagrodzki, pierwszy dziekan; prof. Adam Sroczyński, którego praca habilitacyjna została w całości opublikowana przez Departament Rolnictwa USA; prof. Jan Dobrzycki, naukowiec władający językiem nauki w siedmiu językach; prof. Jadwiga Jakubowska, pierwsza kobieta uhonorowana doktoratem honoris causa Politechniki Łódzkiej; prof. Edward Galas, pionier biotechnologii w Polsce; prof. Józef Góra, chemik odkrywający tajniki aromatów; prof. Helena Oberman, współtwórczyni polskiej mikrobiologii i biotechnologii; prof. Zdzisława Libudzisz, prekursorka badań nad probiotykami; prof. Stanisław Wysocki, chemik żywności znany z pasji i precyzji oraz prof. Stanisław Bielecki, jeden z architektów polskiej biotechnologii.
Nowe laboratorium – krok w przyszłość
Symbolem dalszego rozwoju stało się uroczyste otwarcie Pracowni Zaawansowanych Technik Omicznych – jednego z najnowocześniejszych laboratoriów na uczelniach technicznych w Polsce. Sfinansowana przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego inwestycja, opiewająca na ponad 2 mln zł, pozwoli prowadzić zaawansowane badania m.in. z zakresu genomiki, metabolomiki i fenotypowania mikroorganizmów.
Dzięki nowej infrastrukturze możliwe będzie m.in. projektowanie nowej generacji żywności funkcjonalnej, tworzenie biopreparatów rolniczych, analiza skuteczności naturalnych konserwantów, a także monitoring psucia się żywności na poziomie niespotykanym dotąd w Polsce.
– To ogromny krok ku temu, by nasze badania były jeszcze bardziej precyzyjne i bliższe praktycznym zastosowaniom – zaznacza prof. Agnieszka Nowak, dyrektor Instytutu Technologii Fermentacji i Mikrobiologii.
Mural, który oczyszcza powietrze
Wydział zadbał także o wymiar artystyczny i ekologiczny jubileuszu. Na ścianie łączącej jego budynki odsłonięto antysmogowy mural, wykonany farbami fotokatalitycznymi, które aktywnie neutralizują zanieczyszczenia powietrza. Autorką pomysłu jest doktorantka wydziału, mgr inż. Aleksandra Raczyk.
– Ten mural to nie tylko dzieło sztuki. To symbol tego, jak nauka i sztuka mogą współpracować dla dobra klimatu, zdrowia psychicznego i estetyki miejskiej przestrzeni – mówi prof. Gendaszewska-Darmach.
Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności PŁ udowadnia, że nauka może być użyteczna, inspirująca i piękna – zwłaszcza gdy łączy wiedzę, pasję i odpowiedzialność społeczną. Jubileusz 75-lecia to nie tylko spojrzenie wstecz, ale mocne otwarcie nowego rozdziału w historii polskiej nauki.