W artykule przedstawiono pierwszą naukowo potwierdzoną metodę urzeczywistniania marzeń i celów. Została ona nazwana WOOP od angielskich słów: Wish (cel, życzenie), Outcome (wynik, pożądany rezultat, korzyść), Obstacle (przeszkoda), Plan (plan).
Krok dalej niż pozytywne myślenie
Często słyszymy, że powinniśmy myśleć pozytywnie, najlepiej pozbyć się negatywnego monologu wewnętrznego i nie zastanawiać się nad przeszkodami. Różne techniki rozwojowe proponują wizualizować świetlaną przyszłość, a pozytywna energia ma sprawić, że nasze marzenia i cele będą rzeczywistością. Jednak pozytywne myślenie i wizualizacja stanu końcowego nie wystarczą.
Badania wykazały, że pozytywne myślenie nie działa, aż tak dobrze, jak sądzono do tej pory. Gabriele Oettingen – profesor psychologii z Uniwersytetu w Nowym Jorku przeprowadziła szerokie 20-letnie badania, w których wykazała, że im bardziej wierzymy w swoje możliwości otrzymania pracy, tym mniej ofert pracy otrzymujemy. Podobnie pacjenci, którzy wyobrażają sobie szybki powrót do sprawności fizycznej po operacji, mają większe trudności w poruszaniu się. Osoby z nadwagą, które wyobrażają sobie, że są szczupłe, nie chudną. Badania Oettingen wykazały, że marzenia o pozytywnej przyszłości obniżają poziom energii potrzebnej do realizacji celu i są przyczyną pogarszającego się samopoczucia psychicznego i fizycznego. Owszem wyobrażanie sobie stanu końcowego powoduje pozytywne emocje i samouspokojenie, ale powoduje też stan, w którym nie musimy się już starać, ponieważ mamy wysoki poziom usatysfakcjonowania mentalnego. Pozytywne myślenie może wręcz być szkodliwe i staje się przyczyną niepodejmowania żadnych działań. Już kilkadziesiąt lat temu profesor Oettingen jako pierwsza zasugerowała, że wizualizacja i tak zwane pozytywne myślenie wygaszają wewnętrzną motywację, co spowodowało ogromne oburzenie w branży szkoleniowo – rozwojowej. Po latach jednak przyznano jej rację.
mat. promocyjny
Czy wizualizacja jest nam zupełnie nieprzydatna?
Oczywiście, że jest przydatna, ale pod warunkiem, że wiemy jak jej używać. Zamiast wyobrażać sobie stan końcowy, wyobrażajmy sobie krok po kroku jakie czynności wykonujemy. W ten sposób ćwiczą np. sportowcy, którzy poddają się tzw. treningowi mentalnemu. Oni wyobrażają sobie, że ćwiczą, trenują, powtarzają dane ćwiczenie w myślach, samoinstruują się. Tutaj ważna jest zasada, żeby te ćwiczenia, które sobie wyobrażamy były wykonywane już wcześniej, czyli żeby nasze ciało miało pamięć o danej aktywności. Wyobrażanie sobie gry w tenisa w momencie, gdy się tego nigdy nie robiło jest bezcelowe. To nie spowoduje, że nauczymy się nagle grać w tenisa. Wizualizacja jest przydatna również wtedy kiedy przypominamy sobie momenty w naszym życiu, kiedy czuliśmy się silni, kiedy mieliśmy poczucie sprawstwa. To aktywizuje nasze zasoby. Pani Oetingen stwierdziła, że możemy osiągać lepsze rezultaty łącząc wizualizacje przyszłości z dwoma dodatkowymi krokami: zauważając przeszkody, które należy pokonać oraz planując dokładnie jak je przezwyciężymy. Tak powstała pierwsza naukowo potwierdzona metoda skutecznego urzeczywistniania marzeń i celów. Została ona nazwana WOOP od angielskich słów: Wish (cel, życzenie), Outcome (wynik, pożądany rezultat, korzyść), Obstacle (przeszkoda), Plan (plan).
Technika WOOP
Naukowa nazwa WOOP to Kontrastowanie Mentalne z Implementacją Intencji (z ang. Mental Contrasting with Implementation Intentions).
Technika WOOP jest narzędziem do programowania samego siebie, jest niezwykle praktyczna, ponieważ można jej używać do każdego celu. Im częściej się ją stosuje tym sprawniej się nią posługujemy.
Co jest potrzebne, żeby jej używać?
Metodę WOOP można wykonać w myślach, ale najlepsze rezultaty osiąga się w formie pisemnej, spisując swoje myśli na papier. Potrzebujemy ustronnego miejsca, czas, kartkę i długopis. Na początku możemy zarezerwować sobie około 30 min, później od 5 do 15 minut. Przejście przez WOOP można wykonać kiedy się chce i gdzie chce, w drodze do pracy, w autobusie, rano, wieczorem. Wystarczy wygospodarować trochę przestrzeni umysłowej i w spokoju pomyśleć, a następnie przelać to na papier.
Jak osiągnąć cel w czterech świadomych krokach?
WISH – cel, życzenie, marzenie, które chcemy osiągnąć. Musi być to dla nas ważne oraz możliwe do zrealizowania. Cel można sformułować metodą SMART, czyli S –Sprecyzowany, M –Mierzalny, A –Atrakcyjny, R –Realistyczny, T –Terminowy.
OUTCOME - określenie i wyobrażenie najlepszego możliwego rezultatu lub korzyści. Wypisując swobodnie kilka zdań, stwarzamy w wyobraźni obraz najlepszego rezultatu.
OBSTACLE – wskazanie przeszkody i trudności, które mogą wystąpić. Jest to kontrastowanie mentalne - wyobrażenie największej przeszkody w sobie, która może utrudnić osiągnięcie celu. Nie analizując za dużo, piszemy to, co pierwsze przychodzi do głowy. Najczęściej, gdy myślimy o przeszkodach koncertujemy się na czynnikach zewnętrznych, a przecież nie mamy zbyt wielkiego wpływu na zmianę naszego otoczenia i okoliczności zewnętrznych. Gdyby poważne przeszkody zewnętrzne istniały, nie uznalibyśmy naszego celu jako realny. Natomiast przeszkody, które są wewnątrz nas jesteśmy w stanie przezwyciężać. Najczęściej to my sami jesteśmy największą przeszkodą. Być może są to złe nawyki, różne negatywne przekonania i wymówki.
PLAN – to finalny krok nazywany implementacją intencji. W tym punkcie zadajemy sobie pytanie: co konkretnie możemy zrobić, kiedy pojawi się przeszkoda zidentyfikowana w punkcie 3. Jak jej zapobiec, pokonać ją lub obejść. Jak to zrobić? Pomyśleć, że jeśli pojawi się przeszkoda X, to ja zrobię Y. Y to najmniejszy nawet krok prowadzący do celu. Jeśli zidentyfikujemy wiele przeszkód, musimy mieć odpowiedź na każdą z nich.
Podsumowanie
WOOP możemy stosować w różnych sytuacjach: do określenia celów, które są warte realizacji, wtedy kiedy się z czymś zmagamy, lub chcemy coś naprawić. WOOP pomaga zweryfikować cele i życzenia, które są nierealne, mało wartościowe oraz te, na które nie mamy wpływu. Przez tą prostą technikę łatwiej wycofać się z nierealnych życzeń i skupić się na celach możliwych do realizacji. Badaczka udowodniła również, że przez systematyczne ćwiczenie WOOP zwiększamy motywację, poziom energii i zmieniamy zachowanie, aby być skutecznym. Przeszkody, które uważamy za największe utrudnienie w drodze do realizacji naszych marzeń, mogą wbrew pozorom przyspieszyć ich spełnienie. WOOP pomaga przezwyciężyć psychiczne blokady, zmienić przekonania, pokonać lęki, które mogą utrudniać nam wykorzystanie w pełni naszego potencjału. Zestawiając marzenia z rzeczywistością, określamy konkretne działania jakie podejmiemy, gdy wystąpią przeszkody. Wówczas nasza energia do działania będzie stawała się większa. Ćwicząc WOOP dochodzimy do ciekawych i trafnych wniosków. Jest to potężne narzędzie, z którego możemy korzystać każdego dnia, aby zbliżyć się do spełnienia naszych ambitnych, lecz realnych marzeń.
